دوران قاعدگی بخش بسیار مهمی از زندگی زنان محسوب می‌شود و نوار بهداشتی یکی از ضروریات این دوران است. نوار بهداشتی قادر است که جریان سنگین خونریزی را جذب کند و به همین دلیل برای زنان به یکی از ضروری‌ترین لوازم بهداشتی تبدیل شده است. اما آیا استفاده کردن از نوار بهداشتی عوارض ندارد؟ بخش بزرگی از زنان جامعه نوار بهداشتی را مورد استفاده قرار می‌دهند، اما به همین دلیل آشنایی با نحوه استفاده از این وسیله و همچنین شناخت عوارض و خطرات آن دارای اهمیت بالایی است. به همین دلیل توصیه می‌شود تا بانوان این مقاله را بخوانند.
عوارض استفاده از نوار بهداشتی
نوار بهداشتی ممکن است عوارض زیر را برای بدن ایجاد کند:
حساسیت به نوار بهداشتی
معمولاً اگزما و التهاب (درماتیت تماسی) ناشی از نوار بهداشتی به دلیل تماس با پوست است. بدین معنی که پوست شما به برخی از مواد داخل نوار بهداشتی حساسیت دارد و به آن درماتیت پوستی اطراف واژن گفته می‌شود.
پدهای نوار بهداشتی ساخته شده از چند لایه مواد مختلف هستند. امکان دارد که هر کدام از مواد داخل پد موجب حساسیت پوست شما شود.
عفونت
تعویض دیربه‌دیر نوار بهداشتی ممکن است منجر به عفونت و علائمی نظیر خارش، تورم و ترشحات غیر طبیعی در واژن شود.
سندرم شوک سمی
استفاده دراز مدت از نوار بهداشتی و عدم تعویض آن منجر به رشد بیش از حد باکتری در واژن می‌شود. استافیلوکوکوس اورئوس، باکتری‌ای است که در واژن شما رشد کرده و موجب سندرم شوک سمی می‌شود. تب، اسهال و سرگیجه از علائم اولیه این عارضه هستند. باکتری ذکر شده موجب آزاد شدن سمومی در بدن می‌شود و این قضیه بر فشار خون و گردش خون مغز نیز تأثیر می‌گذارد. به طور کلی اکثر نوارهای بهداشتی ارزان از مواد مصنوعی ساخته شده‌اند و این مواد احتمال رشد باکتری‌ها را افزایش می‌دهند. در صورتی که بعد استفاده از نوار بهداشتی دچار خارش، سوزش و عفونت شدید، ممکن است به دلیل رشد بیش از حد باکتری باشد. هرگز این قضیه را نادیده نگیرید، زیرا در آینده میتواند موجب عواقب شدیدی شود. بسیاری از زنان این علائم را نادیده می‌گیرند و فکر می‌کنند که طبیعی است، اما بدانید که در صورت عدم توجه مشکلات شدید ایجاد خواهد شد.
ابتلا به سرطان
این نکته را بدانید که استفاده از نوار بهداشتی ممکن است باعث سرطان دستگاه تناسلی شود. کسانی که هر ماه از نوار بهداشتی استفاده می‌کنند باید نگران این قضیه باشند. این بیماری به دلیل مواد شیمیایی موجود در پد ایجاد می‌شود. به عبارتی، ناحیه حساس واژن در معرض این مواد قرار گرفته، وارد بدن شده و موجب آسیب می‌شود. برخی از این مواد سرطان‌زا هستند و حتی ممکن است باروری زن را دچار اختلال کنند. نکته دیگر این است که فیبر استفاده شده در پد که برای جذب بهتر مورد استفاده قرار می‌گیرد ممکن است باعث سرطان دهانه رحم شود. پدهای پنبه‌ای خالص به اندازه پدهای الیافی دارای جذب بالا نیستند و بنابراین کارخانجات از این نوع الیاف برای افزایش میزان جذب استفاده می‌کنند. موادی که میزان جذب را بالا می‌برند حاوی ژل سلولز هستند که این ژل دارای دیوکسین بوده و برای بدن بسیار خطرناک است.
سایر عوارض و خطرات استفاده از نوار بهداشتی
برخی اوقات استفاده از نوار بهداشتی موجب عوارض زیر می‌شود:
- اختلال عملکرد هورمون
- التهاب ناحیه لگن
- سیستم ایمنی آسیب دیده
- اختلال عملکرد تیروئید
- بیماری‌های آندومتر یا درون رحمی
خطرات دیر عوض کردن نوار بهداشتی
رطوبت باقی‌مانده در پد، احتمال رشد باکتری و قارچ را افزایش می‌دهد و در نتیجه استفاده از پد برای مدت طولانی در نهایت موجب عفونت مانند عفونت قارچی می‌شود. رطوبت موجود در پد و همچنین ایجاد اصطکاک با پوست ممکن است موجب تحریک یا اگزمای شدید شده و شما را مستعد عفونت کند.
عوارض استفاده از نوار بهداشتی معطر
معمولاً نوارهای بهداشتی دارای دئودورانت یا خنثی کننده بو به منظور کاهش بوی خون هستند. مسلماً این قضیه چیزی است که دارای اهمیت بوده و به همین دلیل کارخانجات نیز ناچار به استفاده از این مواد هستند. اما پدهای معطر ممکن است برای باروری شما مشکل ایجاد کنند و حتی زندگی کودک را به خطر بیاندازند. مواد شیمیایی موجود در نوارهای بهداشتی ممکن است باعث نقص مادرزادی شده و حتی تأثیر منفی بر رشد جنین بگذارد. به همین دلیل کارشناسان توصیه می‌کنند تا از مصرف محصولات بهداشتی زنانه معطر خودداری شود. زیرا علاوه بر ایجاد تحریک پوستی، خطر عفونت قارچی واژن و سایر عفونت‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
عوارض استفاده از نوار بهداشتی مشبک
تفاوت نوار بهداشتی‌های مشبک با دیگر مدل‌های نوار بهداشتی وجود لایه‌ای از جنس پلی اتیلن است. این لایه باعث ورود یک طرفه خون قاعدگی به سمت داخل نوار بهداشتی می‌شود. به همین دلیل سطح نوار بهداشتی مشبک همواره خشک است.
برخورد لایه‌ی پلی اتیلن به پوست میتواند باعث تحریک پوست ناحیه تناسلی شود.
نوار بهداشتی تاریخ گذشته
استفاده از نوار بهداشتی تاریخ گذشته ممکن است نتایج بدی را به همراه داشته باشد، زیرا بر روی این پدها احتمالاً باکتری رشد یافته است و این قضیه میتواند موجب عفونت قارچی شود. همچنین استفاده از آن ممکن است علائمی نظیر خارش و افزایش ترشحات واژن را ایجاد کند.
دیگر معایب نوار بهداشتی
علاوه بر عوارض ذکر شده، استفاده از نوار بهداشتی موجب ایجاد زباله‌های زیادی برای محیط زیست می‌شود و خرید هر ماه آنها چندان مقرون به صرفه نیست.
کدام مواد تشکیل دهنده نوار بهداشتی خطرناک هستند؟
مواد خطرناک مورد استفاده در نوار بهداشتی عبارتند از:
- نوارهای بهداشتی حاوی سفید کننده: این نکته را بدانید که نوارهای بهداشتی قبل از استفاده سفید میشوند. رنگ پنبه کاملاً سفید نیست و زرد رنگ است. این در حالی است که پدهای مورد استفاده معمولاً به رنگ سفید براق هستند. رنگ سفید نشان دهنده تمیزی است و ما معتقدیم که اگر چیزی سفید باشد یعنی تمیزتر است. زنان تصور می‌کنند که پدهای سفید کریستالی تمیزتر هستند و بنابراین این احساس ایمنی را دارند که از وسیله‌ای تمیز استفاده می‌کنند.
اما متاسفانه رنگ سفید با سفید کردن پنبه به دست می‌آید، با دیوکسین که ماده شیمیایی بسیار خطرناکی است. این ماده یک آلاینده قوی زیست محیطی نیز هست. جدیداً بسیاری از شرکت‌ها ادعا دارند که از دیوکسین کم در محصولات خود استفاده می‌کنند، اما این نکته را بدانید که در معرض قرار گرفتن با این ماده حتی به مقدار کم میتواند باعث اختلال عملکرد کبد و همچنین تیره شدن پوست شود. معمولاً، یک زن در طول زندگی خود از حدود ۶ تا ۷ هزار پد استفاده می‌کند، بنابراین تصور کنید چه مقدار دیوکسین ممکن است وارد بدن او شده باشد. آیا می‌توانید غلظت و آسیبی که میتواند ایجاد کند را تخمین بزنید؟
- ممکن است علف کش و آفت کش داشته باشند: در کارخانجات به نوار بهداشتی آفت‌کش نمی‌زنند، بلکه پنبه داخل آن به احتمال زیاد این مواد را دارد. می‌دانیم که نوار بهداشتی از پنبه ساخته می‌شود و پنبه یک محصول کشاورزی است. در هنگام رشد به این محصولات علف کش و آفت کش داده می‌شود تا از آفات در امان باشند، اما ممکن است این مواد شیمیایی روی پنبه تأثیر گذاشته و از طریق جریان خون وارد بدن شما شوند. همچنین ماده شیمیایی خطرناک دیگری به نام فوران (Furan) بر روی پنبه وجود دارد که ممکن است به داخل بدن نفوذ کند. این ماده شیمیایی و همچنین سایر علف کش و آفت کش‌ها، موجب سرطان و ناباروری، اختلال در عملکرد تیروئید و بسیاری از مشکلات سلامتی دیگر میشوند.
جلوگیری از بروز عوارض نوار بهداشتی
شما می‌توانید در هنگام استفاده از نوار بهداشتی برخی از کارهای زیر را انجام دهید:
- مرتباً نوار بهداشتی خود را عوض کنید. حداقل هر ۵ یا ۶ ساعت یکبار
- به بهداشت خود رسیدگی کنید و همچنین از محصولات بهداشتی ارگانیک به منظور تمیز نگه داشتن ناحیه استفاده کنید.
- به منظور جلوگیری از عفونت ادراری در دوران پریودی آب کافی بنوشید. بسیاری از زنان برای جلوگیری از رفتن مکرر به دستشویی آب زیاد نمی‌نوشند.
- به طور منظم لباس‌های زیر خود را عوض کنید. ترجیحاً در زیر نور خورشید آنها را خشک کنید تا هیچ رطوبتی در آن باقی نماند.
به جز موارد ذکر شده در دوران پریودی، نکات زیر را برای بهداشت واژن و سلامت خود رعایت کنید:
- بهداشت خود را رعایت کرده و ناحیه واژن خود را تمیز نگه دارید.
- سعی کنید به دستشویی عمومی نروید، در صورتی که ناچار بودید توالت فرنگی را اسپری کنید.
- مراقب هرگونه حساسیت و خارش ناحیه تناسلی و اطراف واژن خود باشید.
- لباس زیر راحت و تمیز پارچه‌ای بپوشید.
- روش‌های بهداشتی مختلف را برای تمیزی امتحان کنید.
- نوار بهداشتی خود را به طور صحیح دور بیاندازید در غیر این صورت منشأ عفونت خواهد شد.
جایگزین‌های ایمن‌تر نوار بهداشتی چه هستند؟
با وجود اینکه نوار بهداشتی یکی از رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین وسیله‌ها در دوره پریودی محسوب می‌شود، اما استفاده از آن دارای عوارض بالایی نیز هست. این بدان معنی نیست که شما مجبور شوید همچون گذشتگان به استفاده از پارچه روی بیاورید. امروزه می‌توان از کاپ قاعدگی نیز استفاده کرد، اما بهتر است که کاپ قاعدگی کاملاً بهداشتی، استاندارد و مورد تایید پزشک باشد.
سوالات متداول
آیا نوار بهداشتی میتواند باعث عفونت ادراری شود؟
نوار بهداشتی به طور مستقیم موجب عفونت ادراری نمیشود، اما در صورت استفاده از نوار بهداشتی جاذب احتمال ایجاد عفونت ادراری افزایش مییابد.
خطرناک ترین عارضه نوار بهداشتی چیست؟
بروز سرطان خطرناک ترین عوارضی است که ممکن است در صورت استفاده از نوار بهداشتی نامناسب رخ دهد.
آیا پوشیدن پد، دوره پریود شما را کوتاه می‌کند؟
مدرک علمی وجود ندارد که ثابت کند تامپون یا نوار بهداشتی بر روی زمان پریود تاثیر می‌گذارد.
با وجود همه عوارض جانبی، چرا مردم همچنان از نوار بهداشتی استفاده می‌کنند؟
استفاده از نوار بهداشتی راحت‌تر و ارزان‌تر از تامپون است.
آیا عوارض جانبی نوار بهداشتی میتواند پریود شما را بدتر کند؟
بله، عوارض جانبی ناشی از مصرف نوار بهداشتی میتواند دوره پریود شما را بسیار دشوار کند.
آیا پدهای پارچه‌ای عوارض جانبی کمتری دارند؟
بله. پد قاعدگی پارچه‌ای برای بدن شما دارای عوارض کمتری است.
آیا استفاده از دستمال توالت به عنوان پد برای جلوگیری از عوارض نوار بهداشتی اشکالی ندارد؟
استفاده از دستمال کاغذی به جای نوار بهداشتی از لحاظ بهداشتی مناسب نیست. از آنجایی که هیچ سیاست بهداشتی استفاده از دستمال کاغذی را به عنوان جایگزین نوار بهداشتی تایید نکرده است، در نتیجه این عمل نباید انجام گیرد.
در صورت بروز عوارض ناشی از استفاده نوار بهداشتی چه کنم؟
استفاده از آن را بلافاصله متوقف کرده و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. عوارض جانبی ممکن است بسیار خطرناک باشد و موجب آسیب جدی شود.